การหย่าโดยความยินยอมจะสมบูรณ์ต่อเมื่อใด
เมื่อได้จดทะเบียนการ มาตรา ๑๕๑๕ เมื่อได้จดทะเบียนสมรสตามประมวลกฎหมายนี้ การหย่าโดย ยินยอมจะสมบูรณ์ต่อเมื่อสามีและภริยาได้จดทะเบียนการหย่านั้นแล้ว เมื่อสามีและภริยาตกลงกันทำหนังสือหย่าโดยมีพยานลงลายมือชื่อรับรองสองคน หรือ ทั้งสามีและภริยาจะต้องนำหนังสือหย่านี้ไปจดทะเบียนการหย่า ณ ที่ว่าการอำเภอ สำนักงานเขตจึงจะมีผลสมบูรณ์ตามกฎหมาย ทั้งนี้ตามที่บัญญัติไว้ในมาตรา ๑๕๑๕
จดทะเบียนการหย่าก็ไม่สมบูรณ์ตามกฎหมาย เหตุที่กฎหมายบัญญัติเช่นนี้ก็เนื่องมาจากเหตุผล ในทางความจำเป็นเพราะหากไม่จดทะเบียนการหย่าก็ไม่มีอะไรจะลบทะเบียนสมรสที่จดไว้แต่เดิม นั่นเอง อย่างไรก็ดีการจดทะเบียนการหย่าตามมาตรา ๑๕๑๕ นี้ใช้บังคับเฉพาะการสมรสที่ได้ คดีต่อศาลขอให้บังคับให้หย่าขาดจากกันตามหนังสือหย่า ถ้าจำเลยไม่ไปจดทะเบียนหย่า กับโจทก์ ก็ให้ถือเอาคำพิพากษาของศาลแทนการแสดงเจตนาของจำเลยได้ตามมาตรา ๒๑๓ ดังที่ประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง มาตรา ๒๗๖ บัญญัติไว้ ศาลไม่จำเป็นต้องบังคับให้ ตัวจำเลยไปจดทะเบียนหย่า (๓๓) สำหรับศาลที่มีอำนาจพิจารณาพิพากษาคดีคือศาลเยาวชน และครอบครัว เพราะหนังสือหย่าเป็นข้อตกลงอันเกี่ยวกับความสัมพันธ์ระหว่างสามีภริยา บิดา มารดาและบุตรตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ บรรพ ๕ การฟ้องให้ปฏิบัติตามข้อตกลง ดังกล่าวจึงเป็นคดีครอบครัว อยู่ในอำนาจพิจารณาพิพากษาของศาลเยาวชนและครอบครัว ๆ )
จดทะเบียนตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ บรรพ ๕ เท่านั้น ฉะนั้น สำหรับชายหญิง ที่เป็นสามีภริยากันมาก่อนใช้ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ บรรพ ๕ โดยไม่ได้จดทะเบียน สมรสกัน เมื่อจะหย่ากันด้วยความยินยอมจะทำหนังสือหย่ากันตามมาตรา ๑๕๑๔ วรรคสอง เท่านั้นก็เป็นการเพียงพอแล้ว ไม่ต้องจดทะเบียนการหย่าอีก) นอกจากนี้การสมรสอาจ ได้จดทะเบียนตามกฎหมายต่างประเทศ เช่น จดทะเบียนสมรสกันในต่างประเทศตามแบบ ที่กำหนดไว้ในกฎหมายของต่างประเทศ เมื่อไม่มีการจดทะเบียนสมรสตามประมวลกฎหมายแพ่ง และพาณิชย์ บรรพ ๕ ก็ไม่จำเป็นต้องจดทะเบียนการหย่าเช่นเดียวกัน การหย่าโดยความยินยอม สมบูรณ์โดยไม่ต้องจดทะเบียนการหย่า () อย่างไรก็ดี ถ้าสามีภริยาทำหนังสือหย่ากันโดย ถูกต้อง แต่ฝ่ายใดฝ่ายหนึ่งไม่ยอมไปจดทะเบียนหย่า เช่น สามีภริยาทำหนังสือหย่ากันถูกต้องแล้ว แต่สามีไม่ยอมจดทะเบียนการหย่า ภริยาฟ้องให้ศาลบังคับให้สามีไปจดทะเบียนการหย่าได้ การบังคับให้ไปจดทะเบียนหย่าต่อนายทะเบียนนั้น หากสามีหรือภริยาฝ่ายใดฝ่ายหนึ่งไม่ยอมไป จดทะเบียนหย่าที่อำเภอ กรณีนี้มีวิธีบังคับทางอื่นโดยไม่ต้องจับกุมกักขังได้
